مفاهیم مهم در سنجش سرعت سایت
پیش از آنکه به سراغ تست سرعت وبسایت خود بروید لازم است که با چند مفهوم مرتبط با عملکرد این ابزارها آشنایی داشته باشید تا بهتر بتوانید اطلاعاتی که دریافت می‌کنید را تجزیه و تحلیل کرده و بر طبق آن اطلاعات نسبت به بهینه‌سازی وبسایت خود اقدام کنید:
زمان رسیدن به اولین بایت (TTFB)
زمان رسیدن به اولین بایت (Time to First Byte) شاخصی است که زمان پاسخگویی سرور (به درخواست کاربر) را نشان می‌دهد. به زبان ساده، زمان رسیدن به اولین بایت مدت‌زمانی است که طول می‌کشد تا مرورگر شما پس از ارسال درخواست نمایش وبسایت، دریافت اطلاعات از سرور را شروع کند.
CSS و جاوا اسکریپت‌های Render-Blocking
منظور از کدهای Render-Blocking آن دسته از کدهای CSS و جاوا اسکریپتی است که مانع بارگذاری و نمایش سریع وبسایت می‌شوند. پیشنهاد گوگل برای جاوا اسکریپتی که مزاحم بارگذاری سریع محتوای وبسایت می‌شود حذف یا به تعویق انداختن زمان بارگذاری آن است. در راستای بهینه‌سازی CSS نیز باید از ارجاعات مناسب استفاده کنید و در مجموع، استفاده از CSS و تعداد فایل‌های CSS را کاهش بدهید.
خلاصه‌سازی منابع
خلاصه‌سازی (Minification) منابع به معنای حذف کاراکترهای غیرضروری از HTML، جاوا اسکریپت و CSS است؛ به‌عنوان‌مثال:
• کاراکتر فاصله
• کاراکتر پرش به خط جدید
• کامنت‌ها
• Block delimiter ها
طبیعتاً با کاهش مقدار کدهایی که باید از سرور درخواست و ارسال شود زمان لازم برای بارگذاری وبسایت کاهش پیدا خواهد کرد.
درخواست‌های HTTP
مرورگر شما دریافت اطلاعات از سرور را با استفاده از HTTP (پروتکل انتقال ابَرمتن) انجام می‌دهد. این در واقع یک درخواست و پاسخ (یا کنش و واکنش) بین یک کلاینت یا درخواست دهنده و یک میزبان است. به طور کلی، هرچه نمایش کامل برگه‌های وبسایت شما نیازمند ارسال درخواست‌های بیشتری به‌سوی سرور باشد، سرعت بارگذاری آن‌ها کمتر خواهد بود.
روش‌های متعدد و متنوعی برای کاهش تعداد درخواست‌ها وجود دارد، ازجمله:
• ترکیب فایل‌های جاوا اسکریپت و CSS
• درون‌خطی (inline) کردن جاوا اسکریپت (فقط در صورتی که مقدار آن خیلی کم باشد)
• استفاده از CSS Sprite
• کاهش موارد اضافی مانند افزونه‌هایی که تعداد درخواست‌های سروری آن‌ها زیاد است
ابزارهای تست سرعت سایت
اکنون که مفاهیم بالا را درک کردید، وقت آن رسیده که با 10 مورد از بهترین ابزارهای سنجش یا تست سرعت سایت آشنا شوید. هر یک از این ابزارها ویژگی‌ها، گزارشات و روش‌های خاصی برای تشریح نتایج دارد که به فراخور نیاز خود می‌توانید از یک یا چندین مورد از آن‌ها به صورت ترکیبی استفاده کنید.
نکته‌ای که در اینجا باید به آن توجه داشته باشید، این است که معمولاً نتایج اولین تست (به دلیل کندتر بودن اولین DNS lookup) پایین‌تر از حد واقعی است؛ بنابراین بهتر است که هر تست را چند بار تکرار کنید و از نتایج حاصله میانگین بگیرید.
1. ابزار PageSpeed Insights گوگل
PageSpeed Insights گوگل یک ابزار تست سرعت وبسایت است که از 1 تا 100 به سرعت وبسایت شما امتیاز می‌دهد. هر چه این امتیاز بالاتر باشد، سایت شما وضعیت بهتری دارد. به طور کلی، کسب امتیاز بالاتر از 85 به معنی عملکرد مطلوب وبسایت خواهد بود. PageSpeed هم نسخه دسکتاپ و هم نسخه موبایلی وبسایت شما را آنالیز کرده و توصیه‌های لازم را نیز ارائه می‌کند.
این ابزار کاربردی هر صفحه را بر مبنای عملکرد آن در موارد زیر ارزیابی می‌کند:
• زمان بارگذاری قسمت بالایی صفحه (بخش above-the-fold): فاصله زمانی بین درخواست کاربر برای بارگذاری یک برگه جدید تا لحظه‌ای که محتوای بالای صفحه توسط مرورگر پردازش شده و نمایش داده می‌شود.
زمان بارگذاری کل صفحه: فاصله زمانی بین درخواست کاربر برای بارگذاری یک برگه جدید تا لحظه‌ای که کل محتوای صفحه توسط مرورگر پردازش شده و نمایش داده می‌شود.
گزارش موبایلی یک مقوله دیگر با عنوان «تجربه کاربری» را نیز در برمی‌گیرد که در امتیازدهی وبسایت لحاظ خواهد شد. به‌عنوان‌مثال در تست نسخه موبایل برای مواردی مانند پیکربندی Viewport (ناحیه قابل مشاهده کاربران از یک صفحه وب)، اندازه اهداف لمسی (دکمه‌ها و لینک‌ها) و همچنین اندازه فونت اهمیت خاصی در نظر گرفته می‌شود. اخیراً کارگروه PageSpeed Insights یک ابزار جدید تست سرعت وبسایت را در سایت think with Google راه‌اندازی کرده‌اند که امتحان کردن آن نیز خالی از لطف نیست.
2. GTmetrix
وبسایت
GTmetrix یکی دیگر از ابزارهای تست سرعت سایت‌هاست که با توجه به PageSpeed و شاخص YSlow (بر مبنای استانداردهای یاهو) از A تا F به وبسایت شما امتیاز می‌دهد. گزارش‌های GTmetrix در شش بخش مختلف، شامل PageSpeed، YSlow، نمودار آبشاری، محور زمانی بارگذاری، ویدئو و تاریخچه یا سوابق ارائه می‌شود.
با ثبت‌نام و دریافت یک حساب کاربری رایگان می‌توانید وضعیت وب‌سایتتان را از هفت موقعیت جغرافیایی مختلف ارزیابی کنید. علاوه بر این، امکان انتخاب نوع مرورگر (کروم یا فایرفاکس) و نحوه اتصال (دایال آپ یا اینترنت پرسرعت) نیز وجود دارد. ازجمله سایر ویژگی‌های پیشرفته‌تر این ابزار، می‌توان به قابلیت تهیه ویدئو از بارگذاری سایت (ضبط و نمایش لحظه به لحظه بارگذاری وبسایت برای پیدا کردن بخش‌هایی که بارگذاری سایت را بیشتر به تعویق می‌اندازند) و همچنین امکان مستثنا کردن تبلیغات و نمایش تأثیر آن‌ها بر بارگذاری سایت اشاره کرد.
توجه داشته باشید که بدون ثبت‌نام و ایجاد یک حساب کاربری رایگان علاوه بر اینکه به بسیاری از گزینه‌های بالا دسترسی نخواهید داشت، معمولاً در ابتدای درخواست برای بررسی سرعت سایت باید مدتی در صف وب‌سایت‌های متقاضی منتظر بمانید.
